Çin’in Xi Jinping, Hindistan’ın Narendra Modi ve diğer bazı Brıcs liderleri, Kremlin şefi Batı’nın Rusya’yı tecrit etme girişimlerinin başarısız olduğunu göstermeyi amaçlayan büyük bir zirveye başkanlık ederken Ukrayna’daki savaşı Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile görüştüler.
Yirmi yıl önce Goldman Sachs’ın içinde Çin’in ve diğer büyük gelişmekte olan piyasaların artan ekonomik nüfuzunu tanımlamak için icat edilen bir fikir olan Brıcs, şu anda dünya nüfusunun yüzde 45’ini ve küresel ekonominin yüzde 35’ini oluşturan bir gruptur.
Ancak üyeler arasında bile, bu kadar geniş bir gruplaşmanın jeopolitik amaç duygusunu korurken ve gerçek ekonomik sonuçlara ulaşırken nasıl bu kadar hızlı genişleyebileceği konusunda bölünmeler ve endişeler var.
Yönetimi kendisine yöneltilen savaş suçu iddialarını siyasi olarak reddeden Putin, 30’dan fazla devletin gruba katılmaya ilgi duyduğunu ancak herhangi bir genişlemede denge kurmanın önemli olduğunu söyleyerek zirveyi Çarşamba günü açtı.
Putin, Avrupa’nın en uzun nehri olan Volga’nın kıyısındaki bir Rus şehri olan Kazan’da bir araya gelen liderlere, “Küresel Güney ve Doğu ülkelerinin Brıc’lerle temasları güçlendirmeye yönelik benzeri görülmemiş ilgisini görmezden gelmek yanlış olur” dedi.
“Aynı zamanda, bir dengeyi korumak ve Brıcs’in etkinliğinde bir azalmayı önlemek gerekiyor” dedi ve gruplaşmanın Orta Doğu ve Ukrayna’nın kısaltması olan “akut bölgesel çatışmaları” da tartışacağını da sözlerine ekledi.
Zirve, küresel finans şeflerinin Washington’da iki çatışmanın, Çin ekonomisinin işaretlendiği ve ABD başkanlık seçimlerinin yeni ticaret savaşlarını ateşleyebileceğinden endişe ettiği bir ortamda toplanmasıyla gerçekleşiyor.
Çin ve Hindistan, Moskova’nın en büyük döviz kazananı olan Rusya’nın petrolünün yaklaşık yüzde 90’ını satın alıyor. Rusya, dünyanın en büyük ikinci petrol ihracatçısıdır.
Brıc kısaltması, 2001 yılında o zamanki Goldman Sachs baş ekonomisti Jim O’Neill tarafından bu yüzyılda Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’in muazzam büyüme potansiyelinin altını çizen bir araştırma makalesinde icat edildi.
Rusya, Hindistan ve Çin daha resmi olarak görüşmeye başladılar ve sonunda Brezilya, ardından Güney Afrika, Mısır, Etiyopya, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni eklediler. Suudi Arabistan henüz resmi olarak katılmadı.
Zirveye aralarında Çin Devlet Başkanı Xi, Hindistan Başbakanı Modi, BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed El Nahyan ve İran Devlet Başkanı Mesud Pezeşkiyan’ın da bulunduğu 20’den fazla lider katılıyor.
Putin’in dış politika yardımcısı, grubun daha da genişlemesinin belirli kriterleri dikkate alması gerektiğini ve olası genişleme için 13 ülkenin bir listesi üzerinde anlaşmaya varıldığını söyledi.
Yuri Ushakov’un Tass tarafından aktardığı sözlerinde, “Onlarla ya Brıcs’e tam teşekküllü üyeliğe ya da uygun bir biçimde katılmaya hazır olma dereceleri hakkında konuşmamız gerekecek” dedi.
Ancak Ukrayna’daki savaş Kazan zirvesinin üzerinde asılı duruyor.
Modi, Putin’e kamuoyunda Ukrayna’da barış istediğini söyledi. Xi, Ukrayna’daki savaşı Kremlin şefi ile kapalı kapılar ardında tartıştı.
İlerleyen Rusya, 2014 yılında ele geçirdiği ve tek taraflı olarak ilhak ettiği Kırım da dahil olmak üzere Ukrayna’nın yaklaşık beşte birini, Donetsk ve Luhansk bölgelerini kapsayan bir kömür ve çelik bölgesi olan Donbas’ın yaklaşık yüzde 80’ini ve Zaporizhzhia ve Kherson bölgelerinin yüzde 70’inden fazlasını kontrol ediyor.
Putin, Moskova’nın şu anda Rusya’nın bir parçası olduğunu söylediği doğu Ukrayna’nın dört bölgesini takas etmeyeceğini ve Moskova’nın Avrupa’daki uzun vadeli güvenlik çıkarlarının dikkate alınmasını istediğini söyledi.
Nihai Brıcs bildirisinde, Çin ve Brezilya’nın savaşı sona erdirme konusundaki önerilerine atıfta bulunulması muhtemeldir.
Çin ve Brezilya, Birleşmiş Milletler’de ateşkes için gelişmekte olan ülkelerden destek almaya çalışıyorlar. Ukrayna, Pekin ve Brezilya’nın Moskova’nın ihalesini yaptığını söyledi.
Putin, Çin-Brezilya önerilerinin savaşı sona erdirmek için bir temel olabileceğini söyledi. Doğu Ukrayna’da sekiz yıl süren çatışmaların ardından 2022’de Ukrayna’ya binlerce asker gönderdi.
Ukrayna ve Rusya, birbirinden uzak olan savaşı sona erdirmek için ayrı önerilerde bulundular.
