Bağdat arenasında bir kalabalık, bir futbol maçı için değil, Iraklıların Ramazan ayı boyunca “mheibes” adı verilen ateşli asırlık bir oyun için davulun ritmine tezahürat yapıyor.
Yetmişli yılların başında uzun süredir mheibes şampiyonu olan ve şimdi oyunun ulusal federasyonu başkanı olan Jassem Al Aswad, “Bu bir miras oyunu, atalarımızın oyunu, tüm Iraklıları birleştiriyor” dedi.
Oyun, bir takımın üyelerinin bir yüzüğü (Arapça “mehbis”) saklamasını ve rakip takımın kaptanının avucunun içinde kimin olduğunu tahmin etmeye çalışmasını içeriyor.
Ve bunu 10 dakika içinde yapması gerekiyor.
Iraklı folklor uzmanı Adel Al Ardawi’ye göre, kutsal ay boyunca oynanan oyun ilk olarak 16. yüzyılın başlarında Osmanlı dönemi Bağdat’ta ortaya çıktı.
500’den fazla taraftar ve oyuncu tribünlerde ve sahada iki maç için bir araya geldi: güneydeki Nasiriyah şehrine karşı Kadhimiya’nın Bağdat mahallesi ve başkentin El Maştal bölgesi, liman kenti Basra’dan bir takıma karşı.
Herkes bir takımdaki 40 oyuncunun meraklı gözlerden kaçınmak için battaniyenin altında toplanmasını izledi ve birçok Iraklı erkeğin taktığı “mehbileri” veya mühür yüzüğünü kimin saklayacağına karar verdi.
Yerde veya sandalyelerde oturan yüzüğü saklayan ekip üyeleri daha sonra ciddi ifadeler benimsedi. Bazıları gözlerini kapattı, bazıları kollarını geçti, hatta yumruklarını sıktı.
Rakip takım kaptanı, kararı vermeden önce yüzüğü kimin aldığını tahmin etmeye çalışmak için bu yüz ifadelerini ve beden dilini dikkatlice okudu.
İlk takım doğru tahmin edemediğinde diğer takım bir sayı attı ve kalabalık çılgına döndü.
‘Kanımızda var’
“Iraklılar futbolu en çok seviyor, ancak mheibes ikinci sırada geliyor. Bu bizim kanımızda var, “dedi Kadhimiya kaptanı Baqer al-Kazimi afp’ye.
Jellaba adında siyah bir bornoz giyen temiz traşlı 51 yaşındaki, oyuna olan sevgisini babasından miras aldığını söyledi.
Mheibes, 2006-2008 yılları arasında intihar saldırıları ve adam kaçırma olaylarının damgasını vurduğu mezhep savaşının zirvesi de dahil olmak üzere onlarca yıllık çatışmalar sırasında etkilenmiş olsa da Kazimi, kendisinin ve diğerlerinin o karanlık yıllarda bile oynamaya devam ettiğini söyledi.
Sadece koronavirüs pandemisinin oyuncuları hobilerini beklemeye almaya zorladığını söyledi.
“Mezhepsel şiddete rağmen kafelerde oynadık,” dedi ve Sünni Adhamiya mahallesinden oyuncularla ağırlıklı olarak Şii bir bölge olan Kadhimiya’dan gelenler arasındaki bir oyunu hatırladı.
İki bölge, şiddet nedeniyle yıllardır kapalı olan bir köprü ile ayrıldı.
“Köprüde oynadık. Sünniler ve Şiiler bir araya geldi” dedi.
Basra’dan Ahmed Maala, Bağdat’tan bir ekiple bütün gece süren bir maçı hatırladı.
“Oyunu arkadaşlarımla ve ailemle oynayarak öğrendim” dedi.
“Mheibes, Irak’taki çok büyük hayran kitlesi nedeniyle tarihe geçecek.”
Oyuna olan tutku o kadar derinleşiyor ki bazen oyuncular arasında tartışmalar patlıyor, hatta fiziksel şiddete dönüşüyor.
Yaklaşık 400 takımın olduğu bir ülkede, yıllık yarışmalar ülkenin dört bir yanından oyuncuların birbirleriyle yarıştığını görüyor ve 10 takım sadece Bağdat’ta şehrin farklı mahallelerini temsil etmeye hak kazanıyor.
Mheibes şampiyonu Aswad, oyunun bir gün Irak sınırlarının ötesine geçeceğini umduğunu söyledi.
Brezilya’nın futbolu sevdirmesi gibi biz de bu maçı tüm dünyaya aktaracağız” dedi.
