Pazar günü erken yasama seçimleri yapan Azerbaycan, Kafkasya bölgesinde, gelirlerinin çoğunu oluşturan hidrokarbonlarla tarihi ilişkisi olan bir ülkedir.
13. Yüzyılın sonlarında Venedikli tüccar, kaşif ve yazar Marco Polo, Kafkasya’da ipek Yolu boyunca seyahat ederken fışkıran bir “petrol çeşmesi” gördüğünü bildirdi.
Ülke tarihsel olarak modern petrol çıkarımının beşiklerinden biridir: Amerika Birleşik Devletleri’nde sondaj başlamadan önce bile, 1846’da Bakü yakınlarında hızla hendeklerle çevrili bir kuyu açılmıştır.
Ünlü Nobel Ödüllerinin adının verildiği Albert’in kardeşleri İsveçliler Robert ve Ludvig Nobel, Azeri petrolüne ilk yatırım yapanlar arasındaydı.
1876’dan itibaren bir rafineri ve petrol sahası satın aldılar, ardından Azerbaycan’ın Sovyet kontrolü altına girdiği 1920’de kamulaştırılmadan önce dünyanın en büyüğü olan Branobel şirketini kurdular.
1900 yılına doğru dünya petrol üretiminin yarısından fazlasının Bakü bölgesindeki Hazar Denizi’ndeki Abşeron Yarımadası’ndan geldiği tahmin ediliyordu.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra 1991 yılında bağımsızlığını kazanan Azerbaycan Cumhuriyeti, servetinin çoğunu bugün ağırlıklı olarak Hazar Denizi’ndeki açık deniz yataklarından gelen petrol ve doğal gazdan almaktadır.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) ve ABD Dışişleri Bakanlığı’na göre hidrokarbonlar, ülke ihracatının yüzde 90’ını, devlet gelirinin yarısını ve gayri safi yurtiçi hasılanın üçte birini temsil ediyor.
IEA, Azerbaycan’ı 2022’de üretilen ve üçte ikisinden fazlası ihraç edilen 32,7 milyon ton ham petrol ve 35 milyar metreküp doğal gaz ile “büyük” bir doğal gaz ve petrol üreticisi ve ihracatçısı olarak sıralamaktadır.
BP tarafından işletilen şirket, bp’nin 2024’ün ilk çeyreğine ilişkin faaliyet rakamlarına göre ulusal üretimin üçte ikisinden fazlasını sağlıyor.
