Bangladeş’in geçici lideri Çarşamba günü COP29 görüşmelerinde iklim finansmanı için “aşağılayıcı” mücadeleyi sert bir dille eleştirerek, zengin ülkelerin ve yayıcıların neden oldukları sorunların bedelini ödemelerini istedi.
Dünyanın iklime en açık ülkelerinden birine liderlik eden Muhammed Yunus, küresel ısınmadan çok az sorumlu olan ülkelerin sonuçlara uyum sağlama konusunda yardım için pazarlık yapmak zorunda kaldıklarını söyledi.
“Bence uluslar için gelip düzeltmek için para istemek çok aşağılayıcı… afp’ye Azerbaycan’daki BM iklim müzakereleri arasında verdiği demeçte, “başkalarının kendileri için neden olduğu sorun” dedi.
“Neden müzakere için buraya sürüklenmeliyiz?” diye ekledi.
“Sorunu biliyorsun… burası balık pazarı değil.”
Yorumlar, iklim şoklarına uyum sağlamalarına ve daha temiz enerjiye geçişlerine yardımcı olmak için zengin ülkelerden önemli ölçüde daha fazla para arayan gelişmekte olan ülkelerin hayal kırıklığını gösteriyor.
Odak Noktalarını keskinleştiren yeni bir rapor, fosil yakıtlardan kaynaklanan gezegen ısınan karbon emisyonlarının bu yıl rekor seviyelere yükseldiği ve iklim vaatlerini yerine getirmek için çok daha hızlı harekete geçilmesi gerektiği konusunda uyardı.
Küresel Karbon Projesi’ndeki bilim adamları, Paris Anlaşması’nın ısınmayı 1,5 santigrat derece ile sınırlama konusundaki iddialı hedefine ulaşmak için dünyanın artık 2050 yerine 2030’ların sonuna kadar net sıfır CO2 emisyonuna ulaşması gerektiği anlamına geliyor.
Azerbaycan’ın COP29 müzakerecisi Yalçın Rafiyev afp’ye verdiği demeçte, “Cumhurbaşkanlığının bu yılın başından beri desteklediği şey bu — zaman penceresi daralıyor, daralıyor — ve acilen harekete geçmemiz gerekiyor.” dedi.
“1,5 ° C’yi ulaşılabilecek bir yerde tutmak için hala olasılıklar var” ve iklim finansmanı konusunda bir anlaşma yapmak “kesinlikle bu fırsatı gerçekleştirmemizin önünü açacak”.
Müzakerecilerin hala herhangi bir anlaşmaya tırmanacak büyük bir dağı var, ancak Çarşamba günü yapılacak yeni bir taslak ile çoğu yapışma noktasını tamamen çözümsüz bırakıyor.
Gelişmekte olan ülkelerin çoğu, ABD, Avrupa Birliği ve Japonya dahil bağışçıların şu anda ödediğinin 10 katından fazla olan yıllık en az 1,3 trilyon dolarlık bir taahhüt istiyor.
Bağışçı ülkeler, başta Çin ve zengin Körfez ülkeleri olmak üzere başkalarının da ödeme konusunda kendilerine katılmasını istiyor ve yurtiçinde ekonomik ve politik baskıyla karşı karşıya kaldıkları bir zamanda büyük miktarda yeni kamu parası vaat etmekte isteksizler.
Bunun yerine, STK’ların “hüsnükuruntu” olarak tanımladığı bir seçenek olan özel sektör seferberliği sözü vermek istiyorlar.
Mercy Corps’un küresel iklim politikası lideri Debbie Hillier, “Özel sektöre her zaman sihirli para ağacı olarak bakmayı severler” dedi.
Halihazırda borca batmış gelişmekte olan ülkeler için yardımın kredilerden ziyade hibelerde olması gerekiyor.
Bahamalar başbakanı Philip Davis, küçük ada ülkelerinin iklim finansmanında aldıklarından 18 kat daha fazla borç geri ödemesine harcadıklarını söyledi.
Davis, “Dünya savaşları finanse etme yeteneğini, pandemilere karşı seferber olma yeteneğini buldu” dedi.
“Yine de, zamanımızın en derin krizini, ulusların hayatta kalmasını ele almak söz konusu olduğunda, aynı yetenek nerede?”
Maliye alanındaki ilerlemenin emisyonlardan daha hızlı ilerlememesi üzerine, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama hazırladığı sözlerinden vazgeçerek “iklim değişikliği hakkında güzel sözlerle dolu konuşmalarımızın hiçbir şeyi değiştirmediğinden” şikayet etti.
Etkinliği atlayan birçok lideri, devamsızlıklarının “yaralanmaya hakaret” eklediğini söyleyerek şişledi.
Yargılamanın askıya alınması, ev sahibi Azerbaycan ile Fransa arasında, ekoloji bakanı Azerbaycan cumhurbaşkanının “kabul edilemez” sözlerinden sonra Bakü’ye gitmeyeceğini söyleyen diplomatik bir tartışmaydı.
İlham Aliyev Çarşamba günü erken saatlerde, iklime açık ülkeler için “Fransa’nın sözde denizaşırı topraklarındaki suçlarını” kınamak için bir forum kullandı.”
Yorumlar, bu yıl Yeni Kaledonya’yı sarsan kanlı protestolarla ilgiliydi.
Paris ve Bakü arasındaki ilişkiler, Fransa’nın Azerbaycan’ın ezeli rakibi Ermenistan’a uzun süredir verdiği destek nedeniyle çok soğuk.
Geçen yıl Azerbaycan, Dağlık Karabağ’ın ayrılıkçı Ermeni nüfuslu bölgesini geri aldığında ülkeyi yıldırım saldırısında mağlup etti ve bu da 100.000’den fazla Ermeni’nin göçüne yol açtı.
Yine de Çarşamba günü tamamen ilerleme kaydedilmedi: gelecek yılki COP sunucusu Brezilya, sera gazlarını 2035 yılına kadar 2005 seviyelerinden yüzde 59-67 oranında azaltma sözü vererek güncellenmiş iklim taahhütlerini resmen sundu.
WRI Brasil’in iklim direktörü Karen Silverwood-Cope, sözün “ülke en yüksek amaç için çabaladığı sürece” iddialı olacağını söyledi.
“Eğer Brezilya sadece alt ucu karşılarsa… ülke, iklim hedeflerine ulaşmaktan çok uzaklaşacak.”
- COP29: İnsanlık için iklim kaynaklı felaketi ödeyin veya karşı karşıya kalın, BM başkanı uyardı
- İklim krizi şimdiden kötüleşiyor 'cehennem' mülteci durum: UN
- COP29: İklim değişikliği ile ilgili en son bilim nedir?
- COP29: BAE Başkanı, misyonun insanlığın daha büyük iyiliği için birlikte çalışmak olduğunu söyledi
